Testowanie monitora

Monitor przywieziony ze sklepu wymaga porz�dnej regulacji zanim b�dzie si� nadawa� do codziennej pracy. Fabryczne nastawy monitora s�u�� do prezentowania go w sklepie. Najcz�ciej kontrast i jasno�� ustawione s� na maksimum aby monitor dobrze prezentowa� si� na tle konkurencji. Nie bez znaczenia pozostaje r�wnie� bardzo jaskrawe o�wietlenie w sklepach z elektronik�, kt�re monitor musi r�wnowa�y�.

Profesjonalna regulacja jest procesem d�ugotrwa�ym i wymaga u�ycia kolorymetru, dzi�ki kt�remu mo�na precyzyjnie dostroi� wy�wietlane kolory. Zak�adaj�c, �e nie dysponujemy kolorymetrem powinni�my przynajmniej zaopatrzy� si� w oprogramowanie do testowania monitora i po�wi�ci� na to troch� czasu.

Popularne programy testuj�ce wy�wietlaj� obrazy testowe, dzi�ki kt�rym mo�emy dosy� dok�adnie sprawdzi� i wyregulowa� nasz monitor. W sieci mo�na znale��:

  • Nec monitor test
  • Nokia Monitor Test 2.0
  • Online monitor test uruchamiany wprost ze strony http://tft.vanity.dk/
  • Eizo-test
  • Tester Monitora 2.2
  • Pixel Persistence Analyzer 1.011e - bardzo znany program do testowania czasu reakcji pikseli

Przed rozpocz�ciem regulacji trzeba monitor "wygrza�" tzn. pozwoli� mu popracowa� conajmniej p� godziny.

Plansze testowe

Plansze testowe opisa�em na przyk�adzie programu Eizo-test, kt�ry mo�na pobra� ze strony producenta Program Eizo-test.


Plansza uniwersalna

Plansza uniwersalna pozwalaj�ca na sprawdzenie wielu parametr�w na raz. Prostok�ty kolor�w RGB pozwalaj� na sprawdzenie czy kolory s� prawid�owo wy�wietlane, natomiast prostok�ty CMY czy kolory s� prawid�owo mieszane. Kwadraty, ko�a i linie poziome, pionowe i sko�ne s�u�� do sprawdzenia geometrii obrazu.


Plansze z jednolitym kolorem

Plansze o jednolitym kolorze: bia�a, czarna, czerwona, zielona i niebieska.

  • W przypadku monitora CRT s�u�� do sprawdzenia ewentualnego namagnesowania kineskopu lub innej nieprawid�owo�ci w pracy cewek odchylania poziomego i pionowego. Monitor wadliwy b�dzie wy�wietla� niejednolity kolor. Najcz�ciej plamy innego koloru pojawiaj� si� w naro�ach monitora. Pozbycie si� przebarwie� prowadzi przez skorzystanie z funkcji Degauss (rozmagnesowanie). Jednak je�li przebarwienia s� mocno widoczne to b�dziemy musieli skorzysta� z serwisu. Sukces nie jest gwarantowany.
  • W przypadku monitora LCD plansze te u�atwiaj� wykrycie uszodzonych pikseli. Plansze bia�a i czarna umo�liwiaj� wykrycie wad typu 1 i 2 natomiast plansze barw podstawowych (czerwony, zielony i niebieski) wykrycie wad typu 3 (uszkodzonych subpikseli). Najcz�ciej wadliwe piksele s� niemo�liwe do naprawienia. Je�li ich ilo�� przekracza normy dla naszego monitora, b�d� mamy monitor obj�ty dodatkow� gwarancj� np. zero martwych pikseli, mo�emy skorzysta� z serwisu gwarancyjnego.

    Plansze te mog� r�wnie� pomocniczo s�u�y� do okre�lenia r�wnomierno�ci pod�wietlenia ekranu.

    W sieci internet mo�na znale�� wiele porad dotycz�cych naprawiania wadliwych pikseli. Mo�na je podzieli� na dwie grupy. Pierwsza poleca specjalne programy, kt�re poprzez zmian� kolor�w maj� wzbudzi� martwy piksel. Druga zaleca delikatny nacisk na matryc� w miejscu wyst�powania wadliwego piksela. W zasadzie ma to przypomina� masa� matrycy. W ci�gu kilkunastu lat opieki nad sprz�tem komputerowym podejmowa�em r�ne pr�by i testowa�em r�ne rozwi�zania. O ile nigdy nie uda�o mi si� z sukcesem naprawi� uszkodzonego piksela �adnym specjalnym programem to w kilku wypadkach masa� rzeczywi�cie pom�g� i rozmasowany piksel o�y�. Co wi�cej monitory te potem dzia�a�y jeszcze bardzo d�ugo b�d� nawet jeszcze dzia�aj� a naprawione piksele funkcjonuj� prawid�owo.


Plansze do sprawdzenia efektu mory

Plansze sprawdzaj�ce wyst�powanie efektu mory. Obraz wy�wietlony na ekranie powinien by� widoczny jako jednolity szary b�d� z widocznymi pikselami - bia�e piksele na czarnym tle. Mo�liwe u�o�enie pikseli w zale�no�ci od planszy to pionowe linie albo szachownica. Niepo��dany efekt mory jest widoczny jako pr��ki lub fale z rozszczepiaj�cym si� kolorem. Niepo��danego efektu mo�emy si� pozby� poprzez regulacj�: nastawy Phase i Clock.

Widok planszy do sprawdzenia efektu mory

Ta sama plansza w zbli�eniu zuper zoom


Kolejna plansza do sprawdzenia efektu mory

Ta sama plansza w zbli�eniu super zoom


Geometria ekranu

Problemy z geometri� wyst�puj� tylko w wypadku monitor�w CRT. W LCD poszczeg�lne piksele wy�wietlaj�ce obraz s� osadzone mechanicznie z du�� precyzj�. Kwadraty i okr�gi na planszy testowej maj� by� widoczne bez zniekszta�ce�. Jakiekolwiek zniekszta�cenia wskazuj� konieczno�� regulacji b�d� oznaczaj� uszkodzenie monitora.


Jasno�� i kontrast

Regulujemy jasno�� i kontrast tak aby rozr�nia� wszystkie pasy. Ni�szy kontrast jest korzystny dla oczu.


Efekt pompowania

Wyst�puje w monitorach CRT. Podczas gwa�townych zmian w jasno�ci wy�wietlania obrazu monitor nie zachowuje geometrii. Pionowe linie po bokach monitora powinny pozosta� na swoim miejscu. Wada jest widoczna je�li pionowe linie wyginaj� si� na kszta�t beczki.


Balans bieli i kontrast


R�wnomierno�� geometrii

Sprawdzamy czy kszta�ty s� geometrycznie poprawne i takie same w �rodku jak i naro�ach ekranu


Test konwergencji

Linie r�nych kolor�w powinny si� ze sob� r�wno ��czy�.


Test precyzji wy�wietlania

Na ekranie powinni�my zobaczy� siatk� ostrych i czystych bia�ych punkt�w bez przebarwie�. Poni�ej fragment zrzutu ekranowego planszy testowej.


Test smu�enia

Test zosta� zaprezentowany w dziale problemy > Czas reakcji piksela (smu�enie).


Zdolno�� r�nicowania kolor�w

Sprawdzamy czy r�nica pomi�dzy kolorem kwadratu a t�em jest widoczna. Mo�emy precyzyjnie ustawi� kolor kwadratu i t�a. Ma du�e znaczenie dla grafik�w komputerowych ze wzgl�du na mo�liwo�� sprawdzenia reprodukcji podobnych kolor�w.


Test gradientu

Sprawdzamy czy wy�wietlony na ekranie kolor narasta p�ynnie czy pojawia si� efekt bandingu (paskowania). Mo�na wybra� kolor i ilo�� krok�w przej�cia tonalnego. Je�li monitor przy 256 krokach (paskach) nie pokazuje p�ynnego przej�cia to raczej nie jest to monitor dla grafika.


Test czytelno�ci

Tekst powinien by� wyra�ny zar�wno na �rodku jak i w rogach ekranu. Przy sprawdzaniu czytelno�ci zwracamy uwag� na �wiat�o wewn�trz ma�ej litery e. Tekst wy�wietlony jest czarnymi literami na bia�ym tle a nast�pnie odwrotnie.


Test k�ta widzenia

Problem k�ta widzenia zosta� om�wiony w dziale problemy > K�ty widzenia.

Zmieniaj�c pozycj� wzgl�dem monitora sprawdzamy czy kolory kwadrat�w nie zmieniaj� si�. Mo�na precyzyjnie ustawi� kolor kwadrat�w.